Ο καρκίνος του δέρματος είναι μία συχνή πάθηση στην εποχή μας  αλλά σε αντίθεση  με αλλες νεοπλασίες ,εχει γενικά καλή πρόγνωση αν αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά και έγκαιρα. Εμφανίζεται σε δύο μορφές το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα και το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα.

Τι είναι το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα δερματος ;

Το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα είναι ο πιο κοινός καρκίνος του δέρματος σε σχέση με όλα τα υπόλοιπα είδη. Ονομάζεται βασικοκυτταρικό, καθώς εμφανίζεται στα βασικά κύτταρα, που βρίσκονται στα πιο βαθιά στρώματα της επιδερμίδας.

 

Εμφανίζεται ως μια ανώδυνη ανυψωμένη περιοχή του δέρματος με σημαντική αλλαγή του χρωματισμού του δέρματος,κάποιες φορές ,ενώ άλλες οχι , Μπορεί να είναι γυαλιστερή η θαμπή με μικρά αιμοφόρα αγγεία στήν επιφάνεια της. Μπορεί επίσης να εμφανιστεί ως ανυψωμένη περιοχή με έλκος. Αφορα κυρίως περιοχές του δέρματος που εκτείθονται συχνότερα στον ήλιο.

Η πρόγνωση ασθενών με βασικοκυτταρικό καρκίνωμα στο δέρμα είναι εξαιρετική, καθώς το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα προκαλεί μόνο τοπική διήθηση και καταστροφή ιστών, χωρίς να υπάρχει πιθανότητα μεταστάσεων, είτε τοπικά είτε απομακρυσμένα.

Βέβαια αν αφεθεί, μπορεί να επεκταθεί σε βαθύτερα στρώματα, προκαλώντας βλάβη ακόμα και στα οστά. Η συχνότερη μορφή με την οποία εμφανίζεται είναι μια πληγή μικρού ή μεγαλύτερου μεγέθους, που δεν επουλώνεται και αιμορραγεί συχνά. 

 

 

Τι είναι το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα δέρματος ;

Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα του δέρματος  εντοπίζεται στα ακανθοκύτταρα, από τα οποία αποτελείται το μεγαλύτερο μέρος της επιδερμιδας.

Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα του δέρματος  εμφανιζεται ως κοκκινο κηλίδα ή σαν ανοιχτή πληγή, ή σαν μιά σκληρή περιοχή  ανυψωμένη απο το υπόλοιπο δέρμα με κεντρική εξέλκωση σαν κρατήρας . Επίσης μπορεί να σχηματισθεί κρούστα, να φαγουρίζουν ή να αιμορραγήσουν. Σε γενικές γραμμές παντως ,έχουν μια ποιό ακανόνιστη  εικόνα απο τα βασικοκυτταρικά καρκινώματα τού δέρματος.

Τα ακανθοκυτταρικά καρκινώματα του δέρματος μπορεί να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε περιοχή του δέρματος, συμπεριλαμβανομένου των βλεννογόνων του στόματος και των γεννητικών οργάνων, αλλά παρατηρούνται συχνότερα σε σημεία που εκτίθενται άμεσα στην ηλιακή ακτινοβολία. 

 

Ποιος προσβάλλεται συχνότερα;

Τα άτομα με ανοιχτόχρωμη επιδερμίδα, ανήκουν στην ομάδα υψηλού κινδύνου και ακόμα περισσότερο αν εκτίθενται για πολύ στον ήλιο. Όμως, οποιοσδήποτε με ιστορικό σημαντικής έκθεσης στον ήλιο, ανήκει επίσης στην ομάδα υψηλού κινδύνου.

Όπως άτομα των οποίων το επάγγελμα απαιτεί πολλές ώρες παραμονής σε εξωτερικό χώρο η άτομα που κάνουν σπορ σε ανοικτούς χώρους ή ηλιοθεραπεία χωρίς μέτρα προστασίας. Η συχνή χρήση του τεχνητού μαυρίσματος, διπλασιάζει τον κίνδυνο του ακανθοκυτταρικού καρκινώματος.

Οι άντρες έχουν διπλάσιες πιθανότητες απ’ ότι οι γυναίκες να προσβληθούν από ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα. Εμφανίζεται σπάνια σε άτομα πριν την ηλικία των 50 ετών. Συχνότερα διαγιγνώσκεται σε άτομα με ηλικία γύρω στα 70 έτη.

Διάγνωση

Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα εμφανίζεται  ως μία επίμονη, πεπαχυμένη, ακανόνιστη,  βλάβη στο δέρμα, η οποία μπορεί να αιμορραγήσει, ακόμη και με ελάχιστη κάκωση. Συχνά μοιάζει με θήλωμα και μερικές φορές εμφανίζεται ως μία ανοιχτή πληγή, με οιδηματώδη όρια και εφελκίδες στην επιφάνεια ή που καλύπτουν μια  ρυπαρή βάση.

Ποια είναι η θεραπεία;

Η θεραπεία του βασικοκυτταρικού καρκινώματος είναι η χειρουργική εκτομή σε υγιή όρια και η  παρακολούθηση για τη εντόπιση πιθανών υποτροπών στην περιοχή ή εμφάνιση νέων σε γειτονική ή απομακρυσμένη. Μπορεί επίσης σε μικρότερες βλάβες να εφαρμοσθεί η καταστροφή (Εξάχνωση με laser).

Όσον αφορά το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα αυτό συνήθως παραμένει επιφανειακό για μεγάλο χρονικό διάστημα. Όμως όσο αυτοί οι όγκοι προχωρούν σε βάθος, αλλά και σε έκταση,  τόσο πιο εκτεταμένη θεραπεία απαιτείται.

Ένα μικρό ποσοστό  (από 2 έως σχεδόν 10 %) εξαπλώνονται (δίνουν μεταστάσεις) σε άλλους απομακρυσμένους ιστούς ή όργανα. Σε αυτή την περίπτωση, τα ακανθοκυτταρικά καρκινώματα γίνονται επικίνδυνα, ακόμα και για την επιβίωση του ασθενούς.

Οι μεταστάσεις παρατηρούνται συχνότερα σε σημεία του δέρματος όπου υπάρχει χρόνια φλεγμονή, δερματικές βλάβες καθώς επίσης και στο αυτί, την μύτη, το χείλος γενικά στους διάφορους βλεννογόνους του σώματος και τις περιτονίες.

Λόγω λοιπόν της μεγάλης κακοήθειας τους, στα ακανθοκυτταρικά καρκινώματα η χειρουργική αφαίρεση σε απολύτως υγιή όρια, κρίνεται απαραίτητη.

Η χρήση άλλων διαδικασιών αφαίρεσης, όπως Laser ή ηλεκτροδιαθερμίας γίνεται, ανάλογα με την περίπτωση, άλλα πάντα με στόχο την συνολική αφαίρεση της βλάβης σε απολύτως υγιή όρια.

Μετά την πρώτη προσβολή από βασικοκυτταρικό ή ακανθοκυτταρικό καρκίνο, υπάρχει αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης νέου όγκου δηλαδή υποτροπής, στο ίδιο σημείο ή σε κοντινή του απόσταση.

Οι υποτροπές, συνήθως εμφανίζονται στα πρώτα 2 χρόνια από την ημέρα της χειρουργικής αντιμετώπισής. Ένας βασικοκυτταρικός ή ακανθοκυτταρικός καρκίνος, έχει την πιθανότητα να υποτροπιάσει, ακόμη και όταν έχει αφαιρεθεί σε απολύτως υγιή όρια.

Έτσι λοιπόν είναι επιβεβλημένες οι τακτικές επισκέψεις στον ιατρό, με σκοπό την επισκόπηση ολόκληρου του σώματος, έτσι ώστε να διαπιστωθεί αν υπάρχουν ύποπτες βλάβες ή ακόμα και υποτροπές, έτσι ώστε να αντιμετωπισθούν άμεσα.