Χασιμότο (Hashimoto) Θυρεοειδίτιδα: Νόσος & Θεραπεία
Τι είναι ο υποθυρεοειδισμός και που οφείλεται;
Ο υποθυρεοειδισμός είναι η παθολογική κατάσταση κατά την οποία το επίπεδο των θυρεοειδικών ορμονών είναι χαμηλό, υπάρχει δηλαδή χαμηλή έκκριση θυρεοειδικών ορμονών.
Ο υποθυρεοειδισμός είναι συχνότερη πάθηση στις γυναίκες, περίπου 6:1 και τα συμπτώματα είναι σωματική κόπωση, πνευματική νωθρότητα, δυσανεξία στο ψύχος, δυσκοιλιότητα, αύξηση βάρους, ξηρό δέρμα κ.α.
Ο υποθυρεοειδισμός οφείλεται στις περισσότερες των περιπτώσεων σήμερα σε θυρεοειδίτιδες, συνηθέστερη των οποίων είναι η αυτοάνοσος χρόνια λεμφοκυτταρική θυρεοειδίτιδα ή νόσος Hashimoto.
Στη συγκεκριμένη πάθηση, ο οργανισμός παράγει αυτοαντισώματα, τα οποία βλέπουν τον θυρεοειδή σαν ξένο σώμα και προσπαθούν να τον καταστρέψουν.
Τι είναι η θυρεοειδίτιδα Hashimoto;
Η θυρεοειδίτιδα του Hashimoto (η οποία λέγεται και χρόνια λεμφοκυτταρική θυρεοειδίτιδα) είναι η πιο συχνή φλεγμονώδης νόσος του θυρεοειδούς. Πρόκειται για µια χρόνια αυτοάνοση νόσο, που σχετίζεται µε την παραγωγή αντισωµάτων, που έχουν ως στόχο τον θυρεοειδή και προκαλούν φλεγμονή και βλάβη.
Η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο είναι πιο συχνή στις γυναίκες ηλικίας 45 – 65 ετών, αλλά μπορεί να παρατηρηθεί σε ασθενείς οποιασδήποτε ηλικίας. Κατά τη θυρεοειδίτιδα χασιμότο, μειώνεται η παραγωγή των θυρεοειδικών ορμονών. Μία σπάνια επιπλοκή της νόσου είναι το λέμφωμα του θυρεοειδούς.
Να σημειωθεί ότι αν και ο υποθυρεοειδισμός είναι συνήθως μόνιμος, ένα ποσοστό περίπου 11% των ασθενών εμφανίζει ύφεση μετά από αρκετά χρόνια, πιθανότατα λόγω κάποιας αυθόρμητης βελτίωσης της θυρεοειδίτιδας.
Τι προκαλεί τη νόσο;
Η νόσος Hashimoto εξελίσσεται με αργό ρυθμό, έτσι που τα συμπτώματά της δεν γίνονται άμεσα αντιληπτά. Στα αρχικά στάδια συχνά, αλλά όχι πάντα, εμφανίζονται τα συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού.
Η αιτία για αυτόν τον υπερθυρεοειδισμό, είναι η καταστροφή του θυρεοειδικού ιστού και η απελευθέρωση των ορμονών, που είναι ήδη αποθηκευμένες σε αυτόν, στην κυκλοφορία του αίματος.
Πρόκειται στις περισσότερες περιπτώσεις για έναν ήπιο υπερθυρεοειδισμό, ο οποίος στην πορεία δίνει σταδιακά τη θέση του σε μια χρόνια υπολειτουργία του θυρεοειδούς αδένα. Αυτή η φάση μπορεί συχνά, να περάσει απαρατήρητη.
Τα συμπτώματα της Hashimoto και γενικά του υποθυρεοειδισμού
Στην αρχή, μπορεί ο ασθενής να μην παρατηρήσει τα συμπτώματα της νόσου ή μπορεί να εμφανιστεί ένα πρήξιμο, το οποίο εντοπίζεται στο μπροστινό μέρος του λαιμού. Η νόσος Hashimoto συνήθως εξελίσσεται αργά, μέσα σε διάστημα αρκετών χρόνων και προκαλεί χρόνια βλάβη στον θυρεοειδή.
Συνεπώς, τα συμπτώματα που παρατηρούνται και έχουν να κάνουν με τον υποθυρεοειδισμό, είναι τα εξής:
- Αύξηση βάρους
- Ξηροδερµία
- Δυσκοιλιότητα
- Μη ανοχή στο κρύο
- Πρήξιµο στο δέρµα
- Τριχόπτωση
- Κόπωση
- Αλλαγές στην έµµηνο ρύση και διαταραχές γονιμότητας
- Αδυναµία και µειωµένη αντοχή
- Αρθρίτιδες
- Διαταραχές στη µνήµη
- Κατάθλιψη
- Υπνηλία
Ποια είναι τα αίτια του υποθυρεοειδισμού Hashimoto;
Όπως αναφέραμε και νωρίτερα, o θυρεοειδής χασιμότο είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα και αυτό σημαίνει πως δεν έχει εξακριβωθεί ακριβώς τι είναι αυτό που μπορεί να το προκαλέσει. Παρόλα αυτά, υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που ενισχύουν τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου, οι οποίοι είναι οι εξής:
- Το φύλο, καθώς οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να νοσήσουν
- Η ηλικία, καθώς πιο συχνά εμφανίζεται στη μέση ηλικία
- Η κληρονομικότητα, εφόσον άλλα άτομα στην οικογένεια πάσχουν από νοσήματα του θυρεοειδούς ή από άλλα αυτοάνοσα
- Η συνύπαρξη με άλλα αυτοάνοσα, όπως είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδας, αυξάνει τον κίνδυνο της εμφάνισης Hashimoto
- Η έκθεση σε ακτινοβολία
Τι γίνεται αν η νόσος παραμείνει χωρίς θεραπεία;
Στην περίπτωση που ο υποθυρεοειδισμός που προκαλείται από την νόσο Hashimoto, μείνει χωρίς θεραπεία, μπορεί να προκληθούν σημαντικά προβλήματα υγείας, όπως:
- Πρήξιμο στον λαιμό, το οποίο μπορεί να είναι από εμφανές μέχρι σφοδρό και να προκαλέσει προβλήματα στην κατάποση και στην αναπνοή
- Προβλήματα στην καρδιά, καθώς ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα της LDL χοληστερόλης στο αίμα, οδηγώντας μέχρι και σε καρδιακή ανεπάρκεια
- Προβλήματα στην ψυχική υγεία, καθώς μπορεί να εμφανιστούν καταθλιπτικά συμπτώματα στα αρχικά στάδια της νόσου, τα οποία μπορεί να επιδεινωθούν με τον καιρό
- Δραματική μείωση της λίμπιντο
- Μυξοιδηματικό κώμα, μια σπάνια αλλά θανάσιμη επιπλοκή, που προκαλείται σε ασθενείς που δεν αντιμετωπίζουν την ασθένεια. Μπορεί να προκληθεί από έκθεση στο κρύο, σε ηρεμιστικά ή σε ναρκωτικά
- Εκ γενετής προβλήματα σε μωρά που έχουν γεννηθεί από γυναίκες με υποθυρεοειδισμό Hashimoto και δεν λαμβάνουν θεραπεία. Τα παιδιά αυτά κατά την εγκυμοσύνη, έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσου προβλήματα ανάπτυξης και εγκεφαλικής λειτουργίας
Διάγνωση της Hashimoto
Στην φυσική εξέταση, ο αδένας είναι σκληρός, διογκωμένος ή μπορεί να έχει αρκετούς όζους.
Στη συνέχεια πραγματοποιούνται εξετάσεις αίματος, προκειμένου να ανιχνευτούν τα αυτοαντισώματα.
Στη θυρεοειδίτιδα Hashimoto υπάρχουν αυξημένα επίπεδα στις τιμές των αντιθυροειδικών αντισωμάτων, είτε κατά της θυρεοσφαιρίνης (Tg), είτε κατά της θυρεοειδικής υπεροξειδάσης (TPO) ή και των δύο. Είναι συνήθως αυξημένη η τιμή της TSH.
Το υπερηχογράφημα του θυρεοειδούς επίσης βοηθάει στη διάγνωση της νόσου, γιατί μπορεί πολύ νωρίς να δείξει αρχόμενη διαταραχή στο μέγεθος και τη σύσταση του θυρεοειδούς αδένα, να δείξει δηλαδή διόγκωση, ανομοιογένεια, υποηχωγένεια, όζους καθώς και αυξημένη αγγείωση του αδένα.
Θεραπεία & Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση της Hashimoto γίνεται με τη λήψη φαρμάκων (ορμόνη αντικατάστασης) για όσους ασθενείς έχουν υποθυρεοειδισμό και με χειρουργική εκτομή του θυρεοειδή, σε ασθενείς που η διόγκωση του προκαλεί πιεστικά συμπτώματα ή όταν διογκώνονται οι όζοι.
Τι προκαλεί τη νόσο;
Προκαλείται από την καταστροφή του θυρεοειδικού ιστού και την απελευθέρωση ορμονών στην κυκλοφορία του αίματος.
Ποια συμπτώματα εμφανίζονται;
Η νόσος Hashimoto εξελίσσεται αργά και στην αρχή εμφανίζει ένα πρήξιμο στο μπροστινό μέρος του λαιμού. Τα συνηθέστερα συμπτώματα είναι τα εξής:
- Πρήξιμο στο δέρμα
- Ξηροδερμία
- Αύξηση βάρους
- Τριχόπτωση
- Κόπωση
- Διαταραχές μνήμης
- Δυσκοιλιότητα
- Αλλαγές στην έμμηνο ρύση
- Κατάθλιψη
- Υπνηλία
Ποια είναι τα αίτια της νόσου Hashimoto;
Δεν έχει εξακριβωθεί ακριβώς τι είναι αυτό που προκαλεί τη συγκεκριμένη νόσο. Υπάρχουν, όμως, κάποιοι παράγοντες που ενισχύουν τον κίνδυνο εμφάνισης και είναι οι εξής:
- Το φύλο. Περισσότερες πιθανότητες έχουν να νοσήσουν οι γυναίκες
- Ηλικία. Συνήθως εμφανίζεται στη μέση ηλικία
- Κληρονομικότητα
- Συνύπαρξη με άλλα αυτοάνοσα
- Έκθεση σε ακτινοβολία
Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση;
Η διάγνωση πραγματοποιείται μέσω φυσικής εξέτασης και έπειτα μέσω εξετάσεων αίματος, που βοηθούν στην ανίχνευση αυτοαντισωμάτων. Τέλος, και το υπερηχογράφημα βοηθάει στην διάγνωση της νόσου.
Αντιμετωπίζεται η νόσος Hashimoto;
Ναι, μέσω της λήψης φαρμάκων και με χειρουργική εκτομή του θυροειδή. Η χειρουργική εκτομή πραγματοποιείται μόνο όταν τα συμπτώματα είναι έντονα και οι όζοι διογκωθούν.