Χολολιθίαση

Τι είναι η χολολιθίαση;

Χολολιθίαση ή πέτρα στη χολή, είναι όλα εκείνα τα προβλήματα πού δημιουργούνται όταν εμφανίζονται στερεοί σχηματισμοί (πέτρες) μέσα στην  χοληδόχο κύστη ή και στα χοληφόρα σωληνάρια. Όταν λοιπόν λέμε χολή, εννοούμε τη χοληδόχο κύστη.

Τι είναι η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή;

Λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή είναι η χειρουργική μέθοδος με την οποία γίνεται χειρουργική αφαίρεση της χολής μέσω λαπαροσκόπησης. Η χολή είναι ένα υγρό, που παράγεται από το συκώτι (ήπαρ) και συμμετέχει στην πέψη, κυρίως των λιπών. Εδώ θα βρείτε βίντεο της επέμβασης από τον χειρουργό Θεόδωρο Μηλιωρίδη και την χειρουργική του ομάδα.

 

Ποια είναι τα αίτια της χολολιθίασης;

Τα σημαντικότερα αίτια στα οποία αποδίδεται η χολολιθίαση είναι τα εξής:

  • Αυξημένη περιεκτικότητα της χολής σε χοληστερόλη: Δημιουργείται είτε λόγω του αυξημένου χρόνου παραμονής της χολής, είτε λόγω του αυξημένου ρυθμού απορρόφησης ύδατος ηλεκτρολυτών από την χολή. Επίσης, μπορεί να αυξηθούν τα επίπεδά της εξαιτίας των αυξημένων προσταγλαδινών και οιστρογόνων.
  • Απότομη απώλεια βάρους: Συχνά επιδιώκεται από τα παχύσαρκα άτομα, μέσω αυστηρών υποθερμιδικών διαίτων. Έχει αποδειχθεί πως απώλεια βάρους μεγαλύτερη από 1,5 κιλό την εβδομάδα, αυξάνει στατιστικά σημαντικά τον κίνδυνο για τη δημιουργία χολόλιθων.
  • Αυξημένη ενεργειακή πρόσληψη: Η αυξημένη ενεργειακή πρόσληψη είναι άμεσα συνδεδεμένη με τον κίνδυνο χολολιθίασης, κυρίως λόγω της συνεισφοράς της στην ανάπτυξη της παχυσαρκίας. Η παχυσαρκία συντελεί στην δημιουργία χολόλιθων, αυξάνοντας την σύνθεση χοληστερόλης, στην έκκριση της χοληστερόλης στην χολή.

 

Ποιοι είναι οι παράγοντες που συμβάλλουν στη δημιουργία της χολολιθίασης;

Οι βασικοί παράγοντες που προδιαθέτουν σε χολολιθίαση είναι οι εξής:

 

  • Φύλο: Η νόσος εμφανίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα σε γυναίκες άνω των 40 ετών.
  • Ηλικία: Μετά την ηλικία των 60 ετών, η χολολιθίαση είναι συχνότερη και στα δύο φύλα.
  • Παχυσαρκία: Καθώς η κατάσταση αυτή δημιουργείται από την κατανάλωση λιπαρών τροφών, είναι σαφές ότι όσοι τρέφονται με αυτές, έχουν υψηλότερο κίνδυνο και αυτό ισχύει όχι μόνο για τους παχύσαρκους, αλλά και για τους ελαφρά υπέρβαρους.
  • Οιστρογόνα: Όσο αυξάνεται η συγκέντρωση οιστρογόνων (λόγω εγκυμοσύνης, αντισυλληπτικών ή ορμονοθεραπειών) μειώνεται η κινητικότητα της χοληδόχου κύστης και ευνοείται η δημιουργία χολόλιθων.
  • Σακχαρώδης διαβήτης
  • Γρήγορη και απότομη απώλεια βάρους
  • Μεγάλα διαστήματα αυστηρής δίαιτας ή νηστείας

 

Ποια είναι τα συμπτώματα της χολολιθίασης;

Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι πέτρες στη χολή είναι εντελώς ασυμπτωματικές. Η ύπαρξη χολόλιθων, συνήθως γίνεται αντιληπτή όταν αυτοί σφηνώσουν, σε έναν από τους πόρους που μεταφέρουν τη χολή.

Όταν συμβεί μια τέτοια απόφραξη, είναι πιθανό να εμφανιστούν τα εξής συμπτώματα:

  • Έντονος και ξαφνικός πόνος που εντοπίζεται στο πάνω δεξιό τμήμα της κοιλιάς και ίσως να εκτείνεται και προς το πάνω τμήμα της πλάτης
  • Επαναλαμβανόμενα επεισόδια ή υποτροπές δυσπεψίας
  • Έντονη ναυτία και εμετός
  • Πυρετός και ρίγη
  • Ίκτερος

Μεγάλο μέρος του πληθυσμού πάσχει από πέτρα στη χολή, αν και αρκετά συχνά η κατάσταση αυτή δεν συνοδεύεται από ενοχλήσεις και κλινικά συμπτώματα. Παραμένει, δηλαδή, ασυμπτωματική και ανακαλύπτεται τυχαία σε ένα υπερηχογράφημα.

Σε πολλές περιπτώσεις, ο ασθενής παραπονείται για φουσκώματα μετά το φαγητό ή πόνους που δεν είναι εύκολο να περιγραφούν, αλλά συνήθως αφορούν στο δεξιό πάνω μέρος της κοιλιάς ή την πλάτη.

Διάγνωση της χολολιθίασης

 

Χολολιθίαση

Για την διάγνωση της χολολιθίασης, γίνεται κλινική εξέταση και καταγραφή των συμπτωμάτων και του ιστορικού του ασθενούς, σε συνδυασμό με εργαστηριακές εξετάσεις. Βέβαια, θα πρέπει να ειπωθεί, ότι σε πολλές περιπτώσεις υπάρχουν λίθοι (πέτρες) στην χολή, αλλά δεν υπάρχουν συμπτώματα.

Άλλες εξετάσεις, όπως αξονική ή η μαγνητική τομογραφία, είναι απαραίτητες μόνο σε ειδικές περιπτώσεις για να διευκρινισθεί από τον χειρουργό η απουσία προβλήματος από το χοληδόχο πόρο (λιθίαση, λάσπη, ιστορικό παγκρεατίτιδας κλπ.)

 

Επιπλοκές που δημιουργούνται από τη χολολιθίαση

Παγκρεατίτιδα – Ίκτερος

Ο ίκτερος οφείλεται σε απόφραξη του χοληδόχου πόρου. Χαρακτηρίζεται από το κίτρινο χρώμα του δέρματος και των επιπεφυκότων (το άσπρο του ματιού), τα σκούρα ούρα και τα αποχρωματισμένα (άσπρα) κόπρανα.

Μεγαλύτερη πιθανότητα  έχουν οι ασθενείς με “μικρολιθίαση”. Με τον ίδιο μηχανισμό δημιουργείται και η παγκρεατίτιδα, δηλαδή η φλεγμονή τού παγκρέατος, ενός άλλου οργάνου πού συμμετέχει στη διαδικασία της πέψης. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η βαρύτητα της νόσου μεγαλώνει, αλλά η θεραπεία σε γενικές γραμμές είναι η ίδια.

 

Πολύποδας χοληδόχου κύστης

Ο όρος “πολύποδας” της χοληδόχου κύστης, αφορά συνήθως τυχαίο εύρημα ενός υπερηχογραφήματος. Τις περισσότερες φορές, αυτό που περιγράφεται ως πολύποδας στη χολή, είναι κάποιος χοληστερινικός λίθος ή φλεγμονώδης ιστός και σπανιότερα αληθινός  πολύποδας. Όταν ο πολύποδας χολής μεγαλώνει σε μέγεθος ή ξεπερνά τα 10 χιλιοστά, τότε συστήνεται χολοκυστεκτομή.

 

Χολοκυστίτιδα – εμπύημα της χοληδόχου κύστης

Η χολολιθίαση οδηγεί σε συνεχή ερεθισμό της χοληδόχου κύστης και ευνοεί  την ανάπτυξη μικροβίων μέσα σε αυτή. Η φλεγμονή – μόλυνση της χοληδόχου κύστης (χολοκυστίτιδα) μπορεί να είναι χρόνια με σχετικά ήπια συμπτώματα. Επίσης, μπορεί να παρουσιάζει σύντομες φάσεις οξείας φλεγμονής, σταδιακή αλλοίωση των τοιχωμάτων και δημιουργία περιτοναϊκών και εντερικών συμφύσεων.

Σε μερικές περιπτώσεις όμως, μία πέτρα μπορεί να φράξει την έξοδο της χοληδόχου κύστης (κυστικό πόρο). Τότε ο πόνος είναι έντονος δεξιά στην κοιλιά και κάτω από τις πλευρές, και εάν η πέτρα δεν μετακινηθεί, αρχίζει η οξεία φλεγμονή στη χολή, δηλαδή η οξεία χολοκυστίτιδα με συμπτώματα, όπως:

  • Έντονος πόνος
  • Δυσφορία
  • Ρίγος
  • Πυρετός
  • Αφυδάτωση
  • Εμετός

Η οξεία χολοκυστίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε εμπύημα της χοληδόχου κύστης (συλλογή πύου).

 

Θεραπεία της χολολιθίασης και της χολοκυστίτιδας

Η πέτρα στη χολή δεν αποβάλλεται. Κάποιες περιπτώσεις μπορούν να αντιμετωπισθούν προσωρινά με φαρμακευτική ή διαιτητική αγωγή, όπως μείωση λήψης λιπαρών ουσιών. Αυτή η αγωγή έχει περιορισμένα και προσωρινά ποσοστά επιτυχίας.

 

Τα συμπτώματα της χολολιθίασης θα συνεχισθούν μέχρι να αφαιρεθεί η χολή. Παλαιότερα υπήρχε η αρχή ότι η οξεία φλεγμονή στην χολή χειρουργείται, είτε μέσα σε 24 ώρες από την έναρξη των συμπτωμάτων, είτε μετά από 3 εβδομάδες.

 

Σήμερα, η απάντηση στο ερώτημα «Πότε αφαιρείται η χολή;», είναι πλέον σαφής και ο ασθενής πρέπει να χειρουργείται στις πρώτες 48 ώρες από την έναρξη του πόνου ή του πυρετού. Έτσι μειώνονται οι επιπλοκές αλλά και ο συνολικός χρόνος  παραμονής στο νοσοκομείο, υπό παρακολούθηση και αγωγή.

 

Πότε συνιστάται η χειρουργική αφαίρεση της χολής;

Η αφαίρεση της χολής λαπαροσκοπικά, συνίσταται στις εξής περιπτώσεις:

 

  • Πέτρα στη χολή που προκαλεί συμπτώματα
  • Αναγνώριση στο υπερηχογράφημα πολύ μικρών λίθων στη χοληδόχο κύστη
  • Χολολιθίαση χωρίς συμπτώματα, σε ασθενείς με διαβήτη ή καρδιολογικά προβλήματα
  • Οξεία χολοκυστίτιδα
  • Χολολιθίαση που έχει προκαλέσει αποφρακτικό ίκτερο ή παγκρεατίτιδα
  • Πολύποδες της χοληδόχου κύστεως, που αυξάνουν σε μέγεθος ή δημιουργούν διαγνωστικά προβλήματα

Χολολιθίαση

Ο Γενικός Χειρουργός Dr Μηλιωρίδης Θεόδωρος έχοντας μεγάλη επαγγελματική εμπειρία βρίσκεται στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε απορία ή διευκρίνιση σχετικά με τη χολολιθίαση. Ο ιατρός έχει εξειδικευτεί στην προχωρημένη Λαπαροσκοπική Χειρουργική στο Strasbourg, στο πλαίσιο του ευρωπαικού προγράμματος IRCAD και είναι μέλος της Παγκόσμιας Λαπαροσκοπικής Εταιρείας. Επικοινωνήστε με τον ιατρό και κλείστε το ραντεβού σας για να λάβετε εξατομικευμένη θεραπεία.

Τα αίτια της χολολιθίασης είναι τα εξής:

  • Απότομη απώλεια βάρους
  • Παχυσαρκία
  • Αυξημένη περιεκτικότητα της χολής σε χοληστερόλη
  • Αυξημένη συγκέντρωση οιστρογόνων
  • Σακχαρώδης διαβήτης

 

Στις περισσότερες περιπτώσεις, η χολολιθίαση είναι ασυμπτωματική και γίνεται αντιληπτή όταν εμφανιστούν τα εξής:

  • Ναυτία και εμετός
  • Πυρετός
  • Ίκτερος
  • Έντονος πόνος στην πάνω δεξιά περιοχή της κοιλίας ή στο πάνω μέρος της πλάτης.
  • Επεισόδια και υποτροπές δυσπεψίας

 

Οι επιπλοκές που προκαλούνται από τη χολολιθίαση είναι οι εξής:

  • Παγκρεατίτιδα
  • Πολύποδας χοληδόχου κύστης
  • Χολοκυστίτιδα

 

Η χολολιθίαση εντοπίζεται μέσω κλινικής εξέτασης, υπερηχογραφήματος και εργαστηριακών εξετάσεων. Μόνο εάν το κρίνει απαραίτητο ο ιατρός, ο ασθενής θα προβεί σε αξονική ή μαγνητική τομογραφία.

 

Ο ασθενής πρέπει να χειρουργηθεί το πρώτο 48ωρο από την εμφάνιση του πόνου ,του πυρετού ή αλλων σοβαρότερων συμπτωμάτων.