Τι είναι η παγκρεατίτιδα;

Η παγκρεατίτιδα είναι μια ασθένεια κατά την οποία το πάγκρεας φλεγμάνει. Το πάγκρεας είναι ένας μεγάλος αδένας πίσω από το στομάχι και δίπλα στο λεπτό έντερο και κάνει δύο βασικά πράγματα: Πρώτον, απελευθερώνει ισχυρά πεπτικά ένζυμα στο λεπτό έντερο για να σας βοηθήσει να αφομοιώσετε τα τρόφιμα. Δεύτερον, λειτουργεί ως ενδοκρινής αδένας απελευθερώνοντας ινσουλίνη και γλυκαγόνη στην κυκλοφορία του αίματός σας.

Αυτές οι ορμόνες βοηθούν το σώμα σας να ελέγχει τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιεί την τροφή για ενέργεια. Μπορεί να υποστεί βλάβη όταν τα πεπτικά ένζυμα ενεργοποιούνται προτού τα απελευθερωθούν από το πάγκρεας.

Τύποι παγκρεατίτιδας

Οι δύο μορφές παγκρεατίτιδας είναι η οξεία και η χρόνια. Ειδικότερα:

• Η οξεία παγκρεατίτιδαείναι ξαφνική φλεγμονή που διαρκεί λίγο. Μπορεί να κυμαίνεται από ήπια δυσφορία έως σοβαρή, απειλητική για τη ζωή ασθένεια. Τα περισσότερα άτομα με οξεία παγκρεατίτιδα αναρρώνουν πλήρως μετά τη σωστή θεραπεία.

Σε σοβαρές περιπτώσεις, η οξεία παγκρεατίτιδα μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία, σοβαρή βλάβη των ιστών, λοίμωξη και κύστες. Η σοβαρή παγκρεατίτιδα μπορεί επίσης να βλάψει άλλα ζωτικά όργανα όπως η καρδιά, οι πνεύμονες και τα νεφρά.

• Η χρόνια παγκρεατίτιδα είναι μακροχρόνια φλεγμονή. Συχνά συμβαίνει μετά από επεισόδιο οξείας παγκρεατίτιδας. Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ για μεγάλο χρονικό διάστημα είναι η βασικότερη αιτία χρόνιας παγκρεατίτιδας. Η βλάβη στο πάγκρεας  από βαριά χρήση αλκοόλ μπορεί να μην προκαλέσει συμπτώματα για πολλά χρόνια. Όμως,  μπορεί να εμφανισθούν σοβαρά συμπτώματα παγκρεατίτιδας ξαφνικά.

Παγκρεατίτιδα & Συμπτώματα

Συμπτώματα οξείας παγκρεατίτιδας

• Πυρετός
• Υψηλός καρδιακός ρυθμός
• Ναυτία και έμετος
• Πρησμένη και επώδυνη κοιλιά
• Πόνος στο πάνω μέρος της κοιλιάς που φτάνει στην πλάτη . Η κατανάλωση τροφής, με ψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, μπορεί να  κάνει τον πόνο πιο έντονο.

Συμπτώματα χρόνιας παγκρεατίτιδας

Τα συμπτώματα της χρόνιας παγκρεατίτιδας είναι παρόμοια με αυτά της οξείας παγκρεατίτιδας. Αλλά εκτός από αυτά μπορεί να εμφανισθούν:

• Συνεχής πόνος στην άνω κοιλιά  που ακτινοβολεί στην πλάτη .
• Διάρροια
• Απώλεια βάρους επειδή το πάγκρεας  δεν απελευθερώνει αρκετά ένζυμα για να διαλύσει την τροφή
• Ναυτία και έμετος

Αιτίες παγκρεατίτιδας και παράγοντες κινδύνου

Οι αιτίες της οξείας παγκρεατίτιδας περιλαμβάνουν:

• Αυτοάνοσο νόσημα
• Υπερβολική  κατανάλωση αλκοόλ
• Λοιμώξεις
• Πέτρες στη χολή ή χολολιθίαση
• Φάρμακα
• Μεταβολικές διαταραχές
• Χειρουργική επέμβαση
• Τραύμα

Σε έως και 15% των ατόμων με οξεία παγκρεατίτιδα, η αιτία είναι άγνωστη.

Οι αιτίες της χρόνιας παγκρεατίτιδας περιλαμβάνουν:

• Κυστική ίνωση
• Οικογενειακό ιστορικό διαταραχών του παγκρέατος
• Πέτρες στη χολή, χολολιθίαση
• Υψηλά τριγλυκερίδια
• Μακροχρόνια χρήση αλκοόλ

Σε περίπου 20% έως 30% των περιπτώσεων, η αιτία της χρόνιας παγκρεατίτιδας είναι άγνωστη. Τα άτομα με χρόνια παγκρεατίτιδα είναι συνήθως άνδρες ηλικίας 30 έως 40 ετών.

Παγκρεατίτιδα: Ποιες οι πιθανές επιπλοκές;

Η παγκρεατίτιδα μπορεί να έχει σοβαρές επιπλοκές, όπως:

• Σακχαρώδης διαβήτης, εάν υπάρχει βλάβη στα κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη.
• Μόλυνση του παγκρέατος
• Νεφρική ανεπάρκεια
• Υποσιτισμός, γιατί ο οργανισμός δεν μπορεί να πάρει αρκετά θρεπτικά συστατικά από τα τρόφιμα που καταναλώνονται λόγω της έλλειψης πεπτικών ενζύμων.
• Καρκίνος στο πάγκρεας
• Παγκρεατική νέκρωση, όταν οι ιστοί πεθαίνουν επειδή το πάγκρεας δεν παίρνει αρκετό αίμα.
• Προβλήματα με την αναπνοή,  όταν η φλεγμονή του παγκρέατος επηρεάζει τους πνεύμονες.
• Ψευδοκύστες, όταν το υγρό συλλέγεται σε κύστες μέσα στο πάγκρεας ή γύρω από  αυτό. Μπορούν να σπάσουν  και να επιμολυνθούν προκαλώντας ακόμη και περιτονίτιδα.

Διάγνωση παγκρεατίτιδας

Για τη διάγνωση της οξείας παγκρεατίτιδας, γίνεται έλεγχος για  δύο  ένζυμα: αμυλάση και λιπάση. Τα υψηλά επίπεδα αυτών των δύο  παγκρεατικών ενζύμων σημαίνουν ότι πιθανώς υπάρχει οξεία παγκρεατίτιδα. Άλλες εξετάσεις μπορεί να είναι:

• Έλεγχος παγκρεατικής λειτουργίας
• Υπέρηχος
• Αξονική τομογραφία
• Μαγνητική τομογραφία
• Χολαγγειοπαγκρεατογραφία(ercp), όπου με την χρήση ενός γαστροσκοπίου και ειδικών καθετήρων ελέγχεται ο παγκρεατικός πόρος και τα χοληφόρα.
• Βιοψία: Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο γιατρός σας μπορεί να ελέγξει το αίμα σας και να επιβεβαιώσει τη διάγνωση.
• Δοκιμή ανοχής στη γλυκόζη, για να προσδιορισθεί η βλάβη στα κύτταρα του παγκρέατος που παράγουν ινσουλίνη.

Θεραπεία παγκρεατίτιδας

Θεραπεία της οξείας παγκρεατίτιδας

Η θεραπεία της οξείας παγκρεατίτιδας είναι σύνθετη και  απαιτεί εισαγωγή στο νοσοκομείο. Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει:

• Αντιβιοτικά εάν το πάγκρεας σας έχει μολυνθεί
• Ενδοφλέβια (IV) υγρά.
• Διατροφή χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά ή διακοπή της θρέψης (σε σοβαρότερες καταστάσεις) μέχρι  το πάγκρεας να αναρρώσει.
• Αναλγητικά
• Φάρμακα που μειώνουν την παραγωγή υδροχλωρικού οξέος από το στομάχι.

Εάν η παγκρεατίτιδα είναι πιο σοβαρή, η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει:

• ERCP, για να αφαιρεθούν χολόλιθοι που εμποδίζουν τα χοληφόρα ή τον παγκρεατικό πόρο.
• Χειρουργική επέμβαση στη χοληδόχο κύστη, εάν οι χολόλιθοι προκάλεσαν την παγκρεατίτιδα.
• Χειρουργική επέμβαση στην περιοχή του παγκρέατος για τον καθαρισμό υγρών ή νεκρών ιστών.

Θεραπεία για χρόνια παγκρεατίτιδα

Στη χρόνια παγκρεατίτιδα, η θεραπεία είναι πιο δύσκολη και μακροχρόνια. Ανάλογα με τη βαρύτητα της μπορεί να περιλαμβάνει:

• Ινσουλίνη για τη θεραπεία του διαβήτη
• Αναλγητικά
• Παγκρεατικά ένζυμα, για να βοηθήσουν στην απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών από την τροφή.
• Χειρουργική  θεραπεία που σκοπεύει, είτε στην παροχέτευση του παγκρεατικού υγρού είτε στη ανακούφιση του πόνου.
• Ολική παγκρεατεκτομή (στα πολύ βαριά περιστατικά)

Ο Γενικός Χειρουργός Δρ. Θεόδωρος Μηλιωρίδης έχοντας μια εμπειρία είκοσι έξι ετών στη Λαπαροσκοπική Χειρουργική και με ειδικότητα στη Γενική Χειρουργική και Ογκολογία βρίσκεται στη διάθεσή σας για να σας παρέχει εξατομικευμένη διάγνωση και στη συνέχεια να σχεδιάσει το κατάλληλο θεραπευτικό πλάνο για την αντιμετώπισή του προβλήματός σας. Επικοινωνήστε μαζί μας και κλείστε το ραντεβού σας.